Anayasamızda bulunan; 4721 sayılı medeni kanunun 167. Maddesi evli olan kişilerin “Boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri ya da davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir.” demektedir. Medeni kanunda yer alan bu kanun maddesine göre evlilik sonrasında boşanma kararını verip boşanma davasını açan kişinin davayı açarken açılan davanın hangi mahkemede açılabileceğini belirlemesi açısından seçim hakkına sahiptir. Yani davacı, boşanma davası yetkili mahkeme yerini belirleyebilme hakkı bulunmaktadır.
Bu durumda davayı açan kişi boşanma davasını dilerse kendi ikamet ettiği yerde dilerse de boşanmak istediği kişinin yerleşim yerinde açabilmektedir. Ayrıca davacı dilerse davayı son defa en az 6 aydan beri eşi ile ikamet ettiği yer mahkemesinde dilerse de kendi ikametgâhında değiştirmiş olsa dahi açabilmektedir.
Boşanma davalarında yetkili mahkeme, boşanma davasını açan kişinin inisiyatifine bağlı olarak değişebilmektedir. Kişi birlikte yaşadığı eş ile boşanma davası açmadan ayrılmış ise ve ikametini ayrıldığı için başka yere aldırması durumunda boşanma davası, davacının yeni ikamet ettiği yerde de açılabilmektedir. Yani davacı kişi eşi ile birlikte yaşadığı yerden ayrılıp farklı bir yere ya da konuma gitmesi durumunda davacı kişinin yeni gittiği konumda ikamet ettiği sürece yetkili mahkeme bulunduğu yerde gerçekleşmektedir. Bu durumdan bağımsız olarak eğer kadın ayrılma kararından sonra aile evine geri dönmesi durumunda boşanma davası yetkili mahkemesi kadın eşin aile evine sığınması nedeni ile aile evinin yani babasının ikametinin bulunduğu yerde mahkeme süreci gerçekleşecektir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 06.06.2007 tarihinde ve 2007/2-331 E. 2007/332 K. Numaralı kararı ile desteklenmektedir. Bu karara göre;
“Davacı kadının koca evini boşanma amacı ile terk edip başka bir ilde ikamet eden baba evinde oturmaya başlaması halinde, kadının üzerine kayıtlı bir taşınmazı bulunmaması, hayatın olağan akışı gereği sığınabileceği ve yerleşebileceği başkaca yerinde olmaması, başkaca bir ev açıp mevcut şartlarda hayatını idame ettirmesinin mümkün olmaması” halinde kadının sığındığı baba evinin bulunduğu ilde boşanma yetkili mahkeme belirlenir.
Düzenlenen bu karar ile maddi durumu yeterli olmayan ve geliri olmayan bir kadının kocasının ikamet ettiği ilde boşanma davası açması durumunda doğabilecek olan ek masrafları ödemesi mecburiyetinden kurtarılmıştır.
Eşler Ayrı Yerde İkamet Edebilir Mi?
Birbirlerinden ayrılmak isteyen kişilerin boşanma davası yetkili mahkeme, davacı olan kişinin ikamet ettiği yer olarak belirlenir. Davacı kişinin eşi ile birlikte kaldığı konumdan farklı bir konumda ikamet etmesi durumunda yetkili mahkeme davacı kişinin ikametinin olduğu yerde yapılır. Yani boşanma süresinde olan eşler ayrı yerlerde ya da duruma göre aynı yerlerde ikamet edebilir.
İki eşin de aynı yerde ikamet etmesi ve davacının, boşanma davasını aynı konumda gerçekleştirmesi durumunda yetkili mahkeme o konumdaki mahkeme olmaktadır. Fakat davacının inisiyatifine bağlı olarak davacı boşanma süresince yerleşim alanını yani ikametini değiştirmesi durumunda yetkili mahkeme davacının ikametinin olduğu yerde gerçekleştirilir. Fakat bu süreç boyunca davacının ya da davalının mahkemeye belirttiği adreste sürekli olarak oturduklarını ispat etmeleri gerekir.
Boşanma Davası İkamet Yeri Dışında Açılabilir Mi?
Evlilik birliğinin devam ettirilememesi, aile içi şiddet, ortak hayatın kurulamaması, tarafların karşılıklı olarak anlaşması vb. pek çok özel ya da genel sebepten ötürü boşanma davaları açılmaktadır. Boşanma sürecinde davacı kişinin davayı açması sonucunda davacı kişinin ikamet ettiği konum içerisinde mevcut boşanmada yetkili mahkeme belirlenir. Bu mahkeme boşanma davasının gerçekleştirileceği yerdir. Davacı kişi yer ikametini değiştirmesi sonucunda ya da davayı açmadan önce ikametini değiştirmesi sonucunda davacının mevcut ikameti yetkili mahkemeyi belirlemektedir. Fakat her iki eşin de yani davacı ve davalı olan kişinin karşılıklı olarak anlaşması durumunda veya başka bir konumda açılan davaya davalının karşı taraf itiraz etme süresi içinde itiraz etmemesi durumunda dava bu yerde görülebilmektedir. Yani taraflardan birinin itiraz etmemesi ya da karşılıklı anlaşma sonucunda yetkili mahkeme her iki kişinin de ikametinin bulunduğu yerin dışında bir konumda gerçekleştirilebilir.
Taraflardan birinin boşanma davalarında yetkili mahkeme ikamet edilmeyen konumda yapılması talebine belirlenen süreç içerisinde itiraz etmesi durumunda yetkili mahkeme davacı kişinin ikametinin bulunduğu konumda belirlenir. Bu durumun dışında az önce yukarıda bahsedilen durumlar çerçevesinde yani kadının herhangi bir ekonomik gelirinin olmaması vb. etken ve faktörden kaynaklı olarak baba evine sığınması ya da tarafların anlaşması veya itiraz edilmemesi durumlarında yetkili mahkeme başka konumlarda da belirlenebilmektedir.
Eşlerin boşanmalarında pek çok çok farklı etken ve faktör bulunur. Bu nedenler genel ve özel olarak ayrılır. Kişilerin anlaşamaması, aile birliklerini çeşitli nedenlerden dolayı sağlayamamaları, karşılıklı birlikte bir hayat kuramamaları vb. gibi pek çok etken evli çiftlerin boşanmalarına neden olabilmektedir. Bu durum karşısında kişi, boşanmak istediğine karar vermesi ve dava açması için boşanma avukatları ile iletişime geçer. İzmir boşanma avukatı çeşitli nedenlerden kaynaklı hayatlarını ayırmak isteyen kişilerin arzu ettikleri hayatı yaşayabilmeleri için kişilerin davalarını sürmektedir. İzmir avukat tavsiye almak, bu süreçte doğru adımları atmak ve hukuki haklarını korumak isteyen bireylere profesyonel destek sağlayabilir.
