Bu yazımızda, zorunlu trafik sigortası mevzuatında yapılan değişiklik ele alınacak ve yorumlanacaktır.
GİRİŞ
Trafiğe kayıtlı tüm araçlar için zorunlu bir sigorta türü olan trafik sigortasında yapısal sorunların çözümü ve sürdürülebilir fiyatlama için Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), 15/4/2023 tarihinde yürürlüğe girecek olan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Tarife Uygulama Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği 4/4/2023 tarihinde yayımladı.
İLGİLİ MADDELER VE İNCELENMESİ
9 maddeden oluşan yönetmelikte, indirimlerin ve artırımların uygulanması için oluşturulan 7 basamaklı sisteme 0. ve 8. basamakların eklenmesiyle 9 basamaklı hale getirilmesi, azami primlerdeki aylık artış oranının %4,75’ten %2’ye düşürülmesi ve %100 elektrikli araç sahiplerine zorunlu trafik sigortasında %10 prim indirimi uygulanması gibi oldukça önemli değişiklikler yer alıyor.Yönetmelik ile ilk olarak Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Tarife Uygulama Esasları Hakkında Yönetmeliğin “sigorta primlerinin tespiti esasları” başlıklı 4 üncü maddesine 9. fıkra eklenmiştir. Buna göre “Kurum, hasarın giderilmesinde ve tazminatın ödenmesinde, 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 11 inci maddesinin altıncı fıkrası kapsamında orijinale eşdeğerliği belgelendirilmiş parçalar veya yeniden kullanılabilir parçaların tercih edilmesi halinde bu Yönetmelikte düzenlenen oranlara ek olarak %20’ye kadar indirim uygulaması getirebilir.”Yönetmelikteki bu hüküm ile hasarlı araç onarımında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın yerli ve milli üretim vizyonu kapsamında hayata geçireceği orijinale eşdeğerliği belgelendirilmiş parçaların kullanımını teşvik etmeyi ve eşdeğer parça kullanımı halinde hasar maliyetlerinde yaşanacak düşüşü tarifeye yansıtmayı hedeflemektedir. Bu sayede yerli ve milli ürün kullanımının teşvik edilmiş olacağı belirtilmektedir.Önemli değişikliklerden biri ise hasarsızlık sebebiyle prim indirimi ve hasar sebebiyle prim artırımı için uygulanan basamak sisteminde iyi sürücünün ödüllendirildiği, kötü sürücünün daha fazla prim ödeyerek cezalandırıldığı 9 basamaklı sisteme geçiş yapılmasıdır.Bu önemli değişiklikle beraber 0. basamak ve 8. basamak tabloya eklenmiştir. Çok riskli sürücüler için 0. basamak ve 7. basamakta olup 5 yıldır kaza yapmayan iyi sürücüler için ise 8. basamak sistemi ile hem daha hakkaniyetli bir uygulamaya geçilmesi hem de sürücü davranışlarının disipline edilmesiyle trafik kazalarının azaltılmasının amaçlandığı belirtilmektedir. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Tarife Uygulama Esasları Hakkında Yönetmelikte yapılan bir diğer değişikliğe göre, işleten sıfatıyla ilk kez trafiğe çıkacaklar için hasarsızlık sebebiyle prim indirimi ve hasar sebebiyle prim artırımını belirleyen basamak sistemindeki 4. basamak uygulanacaktır.Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Tarife Uygulama Esasları Hakkında Yönetmeliğin geçici 9 uncu maddesinde yer alan poliçelerin sonlandırılması durumunda sigorta şirketine tahakkuk eden asgari prim miktarı olan 40 TL, 250 TL olarak; bu primin acente komisyonu olarak tahakkuk ettirilen kısmı olan 32 TL, 200 TL olarak değiştirilmiştir.Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Tarife Uygulama Esasları Hakkında Yönetmeliğin trafik sigortası poliçelerine ilişkin primlerin tespiti başlıklı geçici 11. maddesinde yer alan “2022 yılı Eylül ayından itibaren aylık %4,75 (bir önceki ayın azami prim tutarları üzerinden) olarak” ibaresinden sonra gelmek üzere “, 2023 yılı Mayıs ayından itibaren aylık %2 (bir önceki ayın azami prim tutarları üzerinden) olarak” ibaresi eklenerek azami primlerdeki aylık artış oranı Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Orta Vadeli Program’da belirttiği enflasyon hedeflemesine paralel şekilde değiştirilmiştir.Yine aynı maddeye “Kurul, hasar frekansı, hasar maliyetleri ve diğer hususları göz önünde bulundurarak bu oranı sıfıra kadar indirmeye veya iki katına kadar arttırmaya yetkilidir.” fıkrası eklemiştir. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Tarife Uygulama Esasları Hakkında Yönetmeliğinin Ek-2: Hasarsızlık Sebebiyle Prim İndirimi ve Hasar Sebebiyle Prim Artırım Oranları Tablosunu 0. basamağa %200 ve 4. basamağa %10 artırım ile 5. Basamağa %5, 6. Basamağa %20, 7. Basamağa %40 ve 8. Basamağa %50 indirim olacak şekilde değiştirmiştir. Buna göre yeni eklenen 0. ve 8. basamakların artırım ve indirim oranları belirlenmiş olmakla birlikte 4, 5, 6 ve 7. basamakların da oranlarında değişikliğe gidilmiştir.Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Tarife Uygulama Esasları Hakkında Yönetmeliğinin Ek-3/A: Araç grubu bazında kullanım türüne göre uygulanacak artırım oranları tablosundan sonra gelmek üzere Ek-3/B tablosu eklenmiştir. Bu tablo ile elektrikli araç kullanımı teşvik edilecek şekilde yakıt cinsine göre uygulanacak indirim oranı belirlenmiştir.Buna göre %100 elektrikli araç sahiplerinin zorunlu trafik sigortası fiyatlaması aşamasında pozitif bir ayrışma yapılarak %10 prim indirimi uygulanacaktır. İndirim oranı ile başta Türkiye’nin otomobili TOGG olmak üzere %100 elektrikli araçların kullanımının teşvik edilmesinin amaçlandığı belirtilmektedir. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Tarife Uygulama Esasları Hakkında Yönetmeliğinin, riskli sigortalılar havuzu çalışma esaslarını düzenleyen 4. Ek’in 2. maddesinin birinci fıkrasında yer alan “5, 6 ve 7.” ibaresi “5, 6, 7 ve 8.” şeklinde ve “%10, %20 ve %30” ibaresi “%5, %20, %30 ve %50” şeklinde değiştirilmiştir.Buna göre Havuz kapsamındaki taksi, minibüs (sürücü dâhil 10-17 koltuk), otobüs (sürücü dâhil 18-30 koltuk), otobüs (sürücü dâhil 31 ve üstü koltuk), kamyon ve çekici türündeki araç gruplarında 5, 6, 7 ve 8. basamaktaki araçlar için Ek-2’deki indirim oranları sırasıyla “%5, %20, %30 ve %50 şeklinde düzenlenmiştir.
SONUÇ
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Tarife Uygulama Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikte yer alan ve 15/4/2023 tarihinde yürürlüğe girecek tüm bu değişikliklerle, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu zorunlu trafik sigortasında yapısal sorunların çözümünü ve sürdürülebilir fiyatlamayı hedeflemiştir.İzmir avukat olarak, hukuki konularda size rehberlik etmek ve sorularınıza cevap vermek için buradayız. Diğer yazılarımıza göz atmak için linke tıklayabilirsiniz.Stj. Av. Esra KURTAv. Şükran Şevval KURNAZSosyal Medyada Bizi Takip edinhttps://www.facebook.com/kapitalhukukhttps://www.instagram.com/kapitalhukuk/https://tr.linkedin.com/company/kapi%CC%87tal-hukuk
Av. Harun Ümit Eren ve Av. Bahadır Gökhan Kaya’nın 2016 yılında kurmuş olduğu Kapital Hukuk Bürosu; değişen ve globalleşen dünyaya müvekkillerinin uyumlanmasını hedefler. Bünyesindeki avukatları, sigorta uzmanları ve icra ekibiyle, ticari faaliyetler için yurtiçi veya uluslararası alanda Ticaret Hukuku, İş Hukuku, Sigorta Hukuku, İcra-İflas Hukuku ve Vergi /SGK Hukuku alanlarında yoğunlaşarak daha kaliteli ve kapsamlı hizmet vermeyi hedefler.