YOKSULLUK NAFAKASI NEDİR?

YOKSULLUK NAFAKASI

Boşanma davası sonucunda eşlerden yoksulluğa düşecek olanının kusuru daha ağır olmaması kaydıyla diğerinden mali gücü oranında isteyebileceği nafakaya yoksulluk nafakası denir. Yoksulluk nafakası Türk Medeni Kanunu madde 175 ile düzenlenmiştir. Şartları Türk Medeni Kanunu madde 175’e göre yoksulluk nafakası isteyebilmenin şartları şunlardır:

1. Boşanma sebebiyle yoksulluğa düşecek olan taraf talepte bulunmalıdır.

Boşanma sebebiyle yoksulluğa düşecek olan taraf bu nafakayı talep etmelidir, aksi takdirde hakim resen nafakaya karar veremez. Nafaka talebi boşanma davası sürecinde veya boşanma gerçekleştikten sonra açılacak bir nafaka davasıyla talep edilebilir. TMK 177 ile düzenlendiği üzere nafakanın sonradan talep edilebilmesinde herhangi bir engel yoktur.

2. Nafaka talep eden taraf kusursuz veya diğerinden daha az kusurlu olmalıdır.

Yoksulluk nafakasına hükmedilebilmesi için nafakayı talep eden eşin kusursuz veya daha az kusurlu olması gerekmektedir. Diğer şartlar gerçekleşse dahi yoksulluğa düşecek olan daha kusurlu taraf lehine nafakaya hükmedilemez. Nafaka talebi değerlendirilirken kendisinden nafaka istenen eşin kusuru aranmamaktadır.

3. Nafaka isteyecek olan taraf yoksulluğa düşecek olmalıdır.

Nafakaya hak kazanabilmek için nafaka talebinde bulunan eşin çalışma gücünden yoksun olması veya kendisini geçindirebileceği başka bir gelirinin olmaması gerekir. Nafaka talebinde bulunan eşin emekli maaşı veya malları olması durumunda bunların onu yoksulluktan kurtarıp kurtarmadığı hususu ayrıca değerlendirilir. Ayrıca önemle belirtilmelidir ki eşin Türk Medeni Kanunu madde 364 gereği yardım nafakası isteyebilecek olması yoksulluk nafakası talep etmesine engel oluşturmaz.

4. Belirlenecek nafaka, nafakayı ödeyecek tarafın mali gücü ile orantılı olmalıdır.

Miktar belirlenirken nafaka ödeyecek tarafın mali gücü dikkate alınır. Nafakanın üst sınırı belirlenirken ödeyecek eşin mali gücü baz alınır. Talepte bulunan tarafın yoksulluk içinde olmaması için gereken miktar daha yüksek olsa dahi nafaka yükümlüsüne karşılayamayacağı miktarlarda nafaka borcu yükletilemez.Kendisinden nafaka talep edilen tarafın ödeme gücü olmaması durumunda aleyhine bu nafakaya hükmedilemez. Bununla birlikte kendisine nafaka borcu yükletilen tarafın çok varlıklı olması durumunda dahi yoksulluk nafakası miktarı yalnızca diğer tarafı yoksulluktan kurtaracak kadar olacaktır.Kendisinden nafaka talep edilen tarafın ödeme gücü tespit edilirken o ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin de ihtiyaçları göz önünde bulundurulur. Nafaka yükümlüsü eş ayrıca maddi veya manevi tazminat ödeme yükümlülüğü altına da girmişse bunlar da değerlendirmeye alınır. Hakimin onaması dahilinde eşlerin nafaka konusunda anlaşmaları da mümkündür.Görevli Ve Yetkili MahkemeNafakanın boşanma davası ile birlikte talep edilmesi halinde yetkili ve görevli mahkeme boşanma davasına bakmaya yetkili ve görevli olan aile mahkemesidir. Boşanma davasından sonra ayrı dava yoluyla talep edilmesi halinde görevli mahkeme aile mahkemesi, yetkili mahkeme ise nafaka alacaklısının yerleşim yeri mahkemesidir.Yoksulluk Nafakası Ne Zaman Başlar?Yoksulluk nafakası, boşanma davası sonucunda hükmedilen bir nafakadır. Bu nafaka ancak boşanma kararının kesinleşmesiyle ödenmeye başlanır. Kesinleşmeyle birlikte icraya konulabilir hale gelir.Yoksulluk Nafakası SüresiNafakanın süresi Türk Medeni Kanunu madde 175 ile düzenlenmiştir. Buna göre nafaka süresizdir, taraflardan birinin vefatına kadar devam eder. Türk Medeni Kanunu madde 176/3 ile düzenlenen hallerin bulunması durumunda da nafaka sona erebilir.Yoksulluk Nafakası ZamanaşımıTürk Medeni Kanunu madde 178’e göre yoksulluk nafakası 1 yıllık zamanaşımına tabidir.Yoksulluk Nafakasının KaldırılmasıKanun düzenlemesine göre yoksulluk nafakasının kaldırılması ödemenin yapılma şekline göre değişiklik gösterir. İrat olarak ödenmesi kararlaştırılan nafaka borçları Türk Medeni Kanunu madde 176/3’te sayılan sebeplerden dolayı sona erebilir. Bu sebepler şunlardır:

• Taraflardan birinin ölümü
• Nafaka alacaklısı tarafın yeniden evlenmesi
• Nafaka alacaklısının evli olmadığı halde fiilen evliymiş gibi yaşaması
• Yoksulluk durumunun ortadan kalkması
• Nafaka alacaklısı tarafın haysiyetsiz yaşam sürmesi

Sayılan sebeplerden taraflardan birinin ölmesi veya yeniden evlenmesi hallerinde nafaka kendiliğinden sona erecektir. Nafaka alacağı kişiye bağlı bir alacak, nafaka borcu kişiye bağlı bir borçtur. Bu sebeple taraflardan birinin ölümü ile nafaka sona erer, tarafların mirasçıları artık bu noktada nafaka isteyemezler veya nafaka ödemekle sorumlu tutulamazlar.Nafaka mirasçı sıfatıyla talep edilemez. Yalnızca nafaka alacaklısının ölümüne kadar muaccel olan fakat ödenmemiş nafaka borçları varsa mirasçılar tarafından talep edilebilir. Çünkü muaccel olan nafaka alacak hakkı olarak nafaka alacaklısının terekesinde yer alır. Aynı şekilde muaccel nafaka borçlusunun vefatı durumunda nafaka borcu terekede borç olarak yer alacağından mirasçılarına intikal edecek ve mirasçıların borcu ödeme zorunluluğu doğacaktır.Kanun maddesinde sayılan sebeplerden evlenme olmadan fiilen evliymiş gibi yaşama, yoksulluk durumunun ortadan kalkması ve haysiyetsiz hayat sürme hallerinde nafaka hakim kararıyla sona erer. Bu durumlarda hakkın kötüye kullanılması mevcut olup bu sebeplerle mahkemeye başvurulması halinde hakimin nafakayı kaldırıp kaldırmama konusunda takdir yetkisi yoktur. Hakim nafakanın sona ermesine hükmetmek zorundadır.Yoksulluk Nafakası Kesinleşmeden İcraya Konulabilir Mi?Boşanma davası süresince hakim tarafından tedbir nafakasına hükmedilebilir. Tedbir nafakası icraya konulabilir. Dava süresince tedbir nafakası adı altında hükmedilen nafakanın boşanma kararı sonrasında yoksulluk nafakası olarak devam edilmesine karar verilebilir. Tek başına yoksulluk nafakası kesinleşmeden icraya konulamaz. Fakat tedbir nafakasının icraya konulmasında bir engel yoktur.İzmir avukat arayışında olanlar için, boşanma sürecinde tedbir nafakası ve yoksulluk nafakası gibi konularda doğru bilgi almak ve haklarını korumak adına uzman bir aile hukuku avukatından danışmanlık almak önemlidir. Diğer yazılarımıza göz atmak için linke tıklayabilirsiniz.Stj.Av.Çağla ErsungurAv.Harun Ümit ErenSosyal Medyada Bizi Takip edinhttps://www.facebook.com/kapitalhukukhttps://www.instagram.com/kapitalhukuk/https://tr.linkedin.com/company/kapi%CC%87tal-hukuk