SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU
Yargı sisteminde Mahkemelerin üstündeki yükü hafifletmek ve sigortadan doğan uyuşmazlıkları adil, şeffaf ve daha hızlı bir şekilde çözümlemek için kurulan Sigorta Tahkim Komisyonu’nu ele almaktayız.
Sigortacılık Kanunu’nun 30. Maddesi ile Sigorta Tahkim Komisyonu kurulmuş olup 17/008/2007 tarihinde yürürlüğe giren Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikle Sigorta komisyonunun ve hakemlerinin çalışma usul ve esasları belirlenmiştir. Sigorta Tahkim Komisyonu, sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile rizikoyu üstlenen kişiler taraf arasında, sigorta sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkları çözümlemek amacıyla kurulmuştur.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda genel olarak tahkim, tarafların uyuşmazlığı hakeme başvurarak çözümlemesi olarak tanımlanmış olup tahkimin zorunlu ve ihtiyari tahkim olarak ayrımına gitmiştir. Sigorta tahkimi, HMK’ya göre ihtiyari tahkim olmakla birlikte hakem , tarafların arasında akdettikleri tahkim sözleşmesi ile belirlenmemektedir. Sigorta tahkimde hakem, komisyonca seçilir.
Sigortacılık Kanunu’nun 30. Maddesinin 2. Fıkrasına göre “Komisyon, bir Müsteşarlık temsilcisi, iki Birlik temsilcisi, bir tüketici derneği temsilcisi ile Müsteşarlıkça belirlenecek bir akademisyen hukukçu temsilcinin katılımı ile oluşur.” Komisyonda yer alan görevliler belirlenmiştir.
Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurulabilmesi için Sigortacılık Kanunu’nun m.30/13’e göre uyuşmazlığa düşen kişi, konu edinilen olay ile ilgili sigortacıya gerekli evraklar ile birlikte başvuruyu yapmış fakat olumsuz sonuçlanmış veya başvurudan itibaren 15 iş günü içerisinde yazılı bir cevap alınmamış ya da başvuru üzerine sigortacı eksik ve yetersiz bir ödeme yapmış ise üzerine Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurulabilir.
Uyuşmazlık çözümü için Komisyona başvuranlardan başvuru ücreti alınması aynı maddenin 12. Fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre başvuru, Sigorta Tahkim Komisyonu’na Başvuru formunun uyuşmazlık konusuna göre doldurulması ve gerekli bütün evrakların toplanıp gönderilmesi ile başvuru ücretini de ödeyerek komisyona başvuru yapılabilir. Başvuru ücretinin yatırıldığına dair belge de gönderilen evraklar arasında bulunmalıdır. Yönetmeliğe göre raportör tarafından yapılan ön inceleme sonucu, dosyanın komisyon tarafından değerlendirmeye alınamayacağı kararına varıldığından, durum başvurana bildirilir ve başvuru ücretinin yüzde doksanı iade edilir.
Komisyona başvuran kişinin, uyuşmazlık başvurusu öncelikle raportörler tarafından incelenir. Sigortacılık Kanunu’nun 30. Maddesinin 15. Fıkrasına göre, Raportörler en geç 15 gün içinde incelemelerini tamamlamak zorundadırlar. Raportörler tarafından çözümlenemeyen başvurular sigorta hakemine iletilir. Bu hakem, komisyon tarafından hakem listesinden seçilir. Komisyon tarafından seçilen hakem, mücbir sebepler ve umulmayan haller dışında görevi reddedemez. Fakat HMK’da yer alan hakimin reddi sebeplerine bağlı olarak hakemi reddedebilir.
İşin niteliğine göre en az üç sigorta hakeminden oluşan bir heyet oluşturulmasına karar verilebilir. Uyuşmazlığa konu olan miktar 15.000,00-TL ve üzerinde olduğu durumlarda heyet tarafından incelenmesi zorunludur. Heyet kararı çoğunluk ile verilir ve hakemler, kendilerine sunulan evraklar ile sınırlı kalmak koşuluyla karar verir.
30. maddenin 16. Fıkrasına göre, Hakemler, görevlendirildikleri tarihten itibaren en geç 4 ay içinde karar vermeye mecburdur. Aksi takdirde uyuşmazlık, yetkili mahkeme tarafından çözümlenir. Ancak bu süre tarafların muvafakatiyle uzatılabilir.
Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 4. Maddesinin ı bendine göre Sigorta hakeminin verdiği kararlara karşı yapılan itirazları incelemek üzere Komisyon tarafından oluşturulan 3 kişilik hakem heyeti, İtiraz Hakem Heyeti olarak tanımlanmıştır. İtiraz yetkilisi ise, itiraz hakem heyetine gönderilen dosyalar üzerinde ön incelemeyi yapan görevlilerdir.
Yönetmeliğin m.16/A bendinin birinci fıkrasına göre, İtiraz hakem heyetine başvuru, itiraz başvuru ücretinin yatırıldığını gösteren belge ve başvuru formu ile yapılır. İtirazın, süresi içinde usulüne uygun yapılıp yapılmadığı itiraz yetkilisince incelenir. Yapılan incelemede, itirazın değerlendirmeye alınamayacağı anlaşılırsa durum ilgiliye bildirilir ve yatırılan ücretin yüzde doksanı iade edilir
Hakem, teknik bilgi gerektiren hallerde kendiliğinden veya talep üzerine bilirkişinin görüşü alınmasına karar verebilir. Vekalet ücreti de yönetmelik dahilinde incelenmiş olup taraflar avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekalet ücreti A.A.Ü.T. yer alan Asliye Mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekalet ücretinin beşte biridir.
Diğer yazılarımıza göz atmak için linke tıklayabilirsiniz.
Av.Bahadır Gökhan Kaya
Av.Dicle Göktaş
Sosyal Medyada Bizi Takip edin
https://www.facebook.com/kapitalhukuk
https://twitter.com/kapital_hukuk
https://www.instagram.com/kapitalhukuk/
https://tr.linkedin.com/company/kapi%CC%87tal-hukuk
