Aydınlatma, hekim için bir borç, hasta için ise bir haktır. Hekimin her müdahalesi, hastanın aydınlatılmış onamı alınmadığı takdirde hukuka aykırı olacaktır.
İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi’nin özel yaşam ve bilgilendirilme hakkına ilişkin 10. maddesinde «Herkes, kendi sağlığıyla ilgili bilgiler bakımından, özel yaşamına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Herkes, kendi sağlığı hakkında toplanmış herhangi bir bilgiyi öğrenme hakkına sahiptir. Bununla beraber, bireylerin, bilgilendirilmeme istekleri de gözetilecektir.» düzenlemesi bulunmaktadır.
Hastanın aydınlatılması, tıbbî müdahalenin hukuka uygunluğunun temel şartıdır.
1) Süreç aydınlatması: Hastanın mevcut durumu, operasyonlar, yapılacak işlemler ve tedavi anlatılır.
2) Alternatifler konusunda aydınlatma: Alternatif işlemler ve tedavi yöntemleri konusunda hasta bilgilendirilir.
3) Müdahale yapılamamasının sonuçları hakkında aydınlatma: Hasta, yapılacak işlemi ya da tedaviyi kabul etme ya da etmeme noktasında özgürdür. Bu nedenle tüm ihtimallerin değerlendirilmesi ve hastanın bu konuda bilgilendirilmesi gerekmektedir.
Hekimin Aydınlatma Yükümlülüğünü İhlal Etmesi Halinde Hukuki Destek
Hekim, aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirirken bu doğrultuda hastaya uygulanacak işlem ya da tedavinin doğru tanımını, riskleri ve yararları işlem ya da tedavi sonucunda yarar görme olasılığını, işlemin ya da tedavinin yapılmaması durumunda oluşacak olası olumsuz ve olumlu sonuçları, alternatif tedavi yöntemlerini, bu yöntemlerin yararlarını ve risklerini, iyileşme dönemi ve normal etkinliklerine kavuşacağı dönemle ilgili tahmini süreyi mutlaka hastaya bildirmek zorundadır. Aksi halde aydınlatma yükümlülüğü, yerine getirilmemiş olacaktır. İzmir avukat tıbbi hukuk konularında uzman avukatlardan hukuki destek alabilir ve haklarınızı koruma yolunda adımlar atabilirsiniz.
