Bu yazımızda motorlu kuryeler ve geçirdikleri trafik kazaları hukuki sonuçları ele alınacaktır.
GİRİŞ
Moto-kurye kullanan işletmelerin sayısının gün geçtikçe artması ile birlikte motor-kurye sektöründe çalışan sayısı da doğru orantılı olarak artış göstermektedir. Genellikle esnaf kurye modeliyle çalışan motorlu kuryeler işverenle yapmış olduğu anlaşma gereği kendi araçlarını almak ve bu araçların her türlü bakım, sigorta ve yakıt masraflarını da kendileri karşılamaktadırlar.
Çoğu zaman olumsuz koşullarda çalışan moto kuryelerin en çok mağduriyet yaşadığı konuların başında ise geçirmiş olduğu trafik kazaları gelmektedir. Zira esnaf modeliyle çalışan kuryeler trafik kazası geçirdiğinde, işveren şirketin bu kaza neticesinde kuryeye karşı herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
Bu yazımızda, esnaf-kurye modeli ile çalışan moto kuryelerin geçirmiş olduğu trafik kazası sonucu izlemeleri gereken yol, dava süreçleri ve sahip olduğu yasal haklar konusunda bilgi verilecektir.
MOTORLU KURYELERİN HASAR VE DEĞER KAYBI BEDELİ TALEPLERİ
Motorlu kuryelerin geçirmiş olduğu trafik kazası neticesinde kolluk görevlileri tarafında kaza tespit tutanağı tutulur. Kazada sadece maddi hasar varsa taraflar polis çağırmadan kendi aralarında tutanak tutabilme hakkına da sahiptirler. Şayet kazada bedensel bir yaralanma mevcutsa; bu halde Hastaneye gidilerek Adli Rapor alınması gerekmektedir.
Trafik kazası neticesinde tarafların kusur oranları, tutanağın sigorta şirketlerine ulaşması ve ilgili şirketlerce Tramer sistemine girişlerinin yapılmasını takip eden 3 gün içinde belirlenir. Kaza sonucu karara bağlanan kusur oranları, Sigorta Bilgi Merkezi’nin internet sitesinden öğrenilebilir. (Kaza neticesinde araç sürücüsünün olay yerini terk etmesi halinde süreç daha farklı işlemektedir.)
Moto kuryeler geçirmiş olduğu trafik kazası neticesinde karşı araç sürücüsünün sigorta şirketine birtakım belgelerle yazılı şekilde başvurarak araçtaki mevcut hasarı ve değer kaybı bedelini isteme hakkına sahiptir. Ayrıca motorlu kurye sürücüsü kusur oranının yanlış olduğunu düşünüyorsa bu orana itiraz hakkı da mevcuttur.
Sigorta Şirketine başvuru, dava açmak veya Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurmak için ön şarttur. Sigorta Şirketine başvuru yapılmadan dava yoluna girilirse veya Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulursa ön şartın gerçekleşmemesinden dolayı dava/başvuru usulden reddedilir.
Sigorta Şirketinin 15 günlük yasal cevap verme süresi mevcuttur. Şayet başvuruya cevap verilmez, reddedilir veyahut da eksik ödeme yapılırsa, motorlu kurye sürücüsü hasar ve değer kaybı bedeli için dava açma veya Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurma hakkına sahiptir.
Hem dava hem de tahkim başvurusu sonucunda aynı sonuç elde edilmekle birlikte, tahkim yoluna başvuruda sürecin daha kısa olması daha çok tercih edilmesine sebebiyet vermektedir. Bu nedenle, hasar ve değer kaybı bedelinin en kısa şekilde alınabilmesi için mevcut durumun, olay özelinde değerlendirilerek karar verilmesi gerekmektedir
Motosiklette mevcut hasar masrafı ile birlikte değer kaybı talebi olması halinde değer kaybı başvurusunda aranan şartlar aşağıda sayılmıştır:
- Motosikletin perte çıkmamış olması gerekmektedir.
- Kaza tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde başvuru yapılmalıdır.
- Kazada karşı tarafın kusurlu olması gerekmektedir. (Bu kusur oranı %25 olabileceği gibi %100’de olabilir.)
- Motosiklette işlem gören parçalar, daha önceden işlem görmemiş olmalıdır.
MOTO KURYELER TRAFİK KAZASINDA TAZMİNAT ALABİLİR Mİ?
Kuryeler, geçirmiş oldukları kaza neticesinde ölüm, bedensel zarar veyahut da uğranılan maddi zarar ve manevi zarar için tazminat davası açma hakkına sahiptirler. Açılan bu tazminat davasının hukuki dayanağı Türk Borçlar Kanunu madde 49’da düzenlenen haksız fiil sorumluluğudur.
MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVASINDA HANGİ KALEMLER İSTENEBİLİR?
Motorlu kuryelerin geçirmiş olduğu ölümlü trafik kazası neticesinde ölenin yakınları tarafından maddi tazminat olarak destekten yoksun kalma tazminatı ve cenaze ve defin masraflarını talep edilebilir. Ayrıca ölen kişinin yakınları, çekmiş oldukları acı ve üzüntü için manevi tazminat talep etme hakkına sahiptir.
Trafik kazasının yaralanma ile sonuçlanması halinde motorlu kuryeler maddi tazminat kalemi olarak kaza sebebiyle yapmış olduğu tedavi giderleri ile çalışamadığı günler için mahrum kaldığı kazanç kaybını talep edebilir. Ayrıca bu süreçte uğramış olduğu acı ve üzüntü için manevi tazminat talebinde bulunma hakkı mevcuttur.
TAZMİNAT DAVASI KİME KARŞI AÇILIR?
Trafik kazası sebebiyle açılacak davalarda karşı taraf haksız fiilden sorumlu olan kişilerdir. Haksız fiil sorumluları, bu fiili bizzat işleyenin dışında mevcut maddi ve manevi zarardan sorumlu başka kişiler de olabilmektedir. Bunlar:
Araç Sürücüsü: Haksız fiilden bizzat sorumlu kişi araç sürücüsü olup bu nedenle araç sürücüsüne karşı dava yönlendirilebilir.
Araç Sahibi: Aracı süren kişi araç sahibi olsun yada olmasın araç sahibinin her koşulda sorumluluğu bulunmakta olup tazminat davasında da sorumluluğu bulunmaktadır.
Aracın İşleteni: Araç sahibi aynı zamanda aracın işletenidir. Bu nedenle, aracın sahibine yani aracın işletenine karşı tazminat davası açılabilir.
Sigorta Şirketi: Karayolları Trafik Kanununun 91’inci maddesine göre, ‘İşletenlerin, 85’inci maddenin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.’ Dolayısıyla, herhangi bir ölümlü, yaralanmalı veya maddi hasarlı trafik kazası durumunda, sigorta şirketlerinin de sorumluluk payı olacaktır.
TRAFİK KAZASI TAZMİNAT DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME
Ölüm ve yaralanma nedeniyle açılacak olan maddi ve manevi zararlardan oluşan tazminat davalarında kural olarak görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir.
Trafik kazasına karışan aracın sigorta şirketine karşı açılacak olan davalarda ise görevli Mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesidir. Aynı davada araç sürücüsü, araç sahibi veya araç işleteni ile birlikte sigorta şirketi de yer alırsa görevli mahkeme yine Asliye Ticaret Mahkemesidir.
TRAFİK KAZASI TAZMİNAT DAVASINDA YETKİLİ MAHKEME
Trafik kazası nedeniyle açılacak olan tazminat davalarında yetkili mahkeme yönünden birden fazla seçenek bulunmaktadır. Aşağıda sıralı olarak belirtilen yerlerde tazminat davaları açılabilir:
– Davacı veya davalının ikametgahının bulunduğu yerdeki mahkemeler
– Kazanın meydana geldiği yer mahkemesi
– Trafik sigortasını yapan şirketin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi
İzmir avukat olarak, hukuki konularda size rehberlik etmek ve sorularınıza cevap vermek için buradayız. Diğer yazılarımıza göz atmak için linke tıklayabilirsiniz.
Av. Şeyma DEMİRCİOĞLU
Av. Harun Ümit EREN
Sosyal Medyada Bizi Takip edin
https://www.facebook.com/kapitalhukuk
